Thực phẩm là nguồn cung cấp dinh dưỡng hàng ngày cho
cơ thể, giúp cơ thể khoẻ mạnh, chống lại các nguy cơ của bệnh tật đang có mặt ở
khắp nơi trong môi trường, giúp con người hoạt động và làm việc. Nếu nguồn
thực phẩm không hợp vệ sinh thì sức khoẻ con người sẽ bị đe doạ.
Để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP), phòng
chống ngộ độc thực phẩm (NĐTP) thì mọi người cần nắm được những kiến thức cơ
bản về giữ gìn vệ sinh cũng như cách bảo quản thực phẩm.
Sau đây là 10
nguyên tắc vàng trong chế biến thực phẩm an toàn:
1. Chọn thực
phẩm an toàn: Trong khi có rất nhiều
chủng loại thực phẩm, cần phải biết cách chọn được các thực phẩm an toàn như
biết cách chọn thịt, cá, rau quả, thực phẩm bao gói sẵn...
2. Nấu kĩ
thức ăn: Các thực phẩm cần được đun
nấu kĩ trước khi ăn. Rất nhiều thực phẩm sống, ví dụ như thịt gia súc, gia cầm,
trứng và sữa chưa tiệt trùng có thể ô nhiễm các vi khuẩn gây bệnh.
3. Ăn ngay
khi thức ăn vừa được nấu chín: Nên ăn
ngay thức ăn khi vừa được nấu chín. Thực phẩm nấu chín nguội dần khi để ở nhiệt
độ thường, tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn phát triển; thời gian để
càng lâu, nguy cơ nhiễm khuẩn càng cao.
4. Bảo quản
cẩn thận thực phẩm đã nấu chín: Nếu bạn
muốn bảo quản thực phẩm qua 4 hoặc 5 tiếng thì bạn cần bảo quản các thực phẩm
đó ở điều kiện nhiệt độ nóng (gần hoặc
trên 600C), hoặc lạnh (gần
hoặc dưới 100C).
5. Đun kĩ
lại thực phẩm trước khi ăn: Đây
là nguyên tắc tốt nhất để tránh cho vi khuẩn phát triển trong quá trình bảo
quản thực phẩm (bảo quản đúng cách có thể
giảm bớt sự phát triển của các vi khuẩn nhưng không diệt được các sinh vật).
6. Không để
lẫn thực phẩm sống và chín: Thực phẩm
nấu chín có thể ô nhiễm qua tiếp xúc với thực phẩm sống. Ví dụ, không nên chế
biến thịt sống và sau đó lại dùng chung thớt và dao để thái thịt đã nấu chín; làm
như vậy sẽ tái sản sinh các sinh vật gây bệnh truyền qua đường thực phẩm.
7. Luôn giữ
tay chế biến thực phẩm sạch sẽ: Rửa
tay kĩ trước khi chế biến thực phẩm và sau khi có những công việc khác làm gián
đoạn quá trình chế biến như sau khi đi vệ sinh hoặc tiếp xúc với các nguồn dễ
gây ô nhiễm khác; sau khi chế biến thịt phẩm sống (như cá, thịt, hoặc thịt gia
cầm) bạn nhớ nên rửa lại tay thật sạch trước khi bạn chế biến các thực phẩm
khác.
8. Giữ bề
mặt chế biến, bếp luôn khô ráo, sạch sẽ:
Thực phẩm rất dễ bị ô nhiễm, bất kì bề mặt nào sử dụng
để tiếp xúc thực phẩm phải được giữ sạch sẽ. Chỉ cần một mẩu nhỏ thực phẩm cũng
sẽ là nguyên nhân tiềm ẩn của các mầm bệnh.
Khăn lau bát đĩa và các dụng cụ nấu nướng phải được
thay và đem luộc thường xuyên trước khi tái sử dụng. Khăn lau sàn nhà bếp cũng
phải được giặt sạch sẽ.
9. Bảo vệ
thực phẩm khỏi các loài côn trùng, loài gặm nhấm và các loài động vật khác: Động vật thường chứa các vi sinh vật gây bệnh truyền
qua đường thực phẩm. Cách tốt nhất bạn nên bảo quản thực phẩm bằng các vật chứa
được đóng kín.
10. Sử dụng
nguồn nước sạch: Nước sạch là một yếu
tố quan trọng đối với việc chế biến thực phẩm và làm đồ uống. Nếu không có
nguồn cung cấp nước sạch, bạn có thể đun sôi nước trước khi sử dụng chế biến
thực phẩm hoặc làm đá cho các đồ uống. Cẩn thận với bất kì loại nước dùng để
chế biến bữa ăn cho trẻ em.